Naziv Rusin prvi put je zabeleženo u XI veku. Reč je latinskog porekla a označavala je slovenska plemena na istoku, koji su živeli u Poljsko-Litvanskoj uniji a na teritoriji današnje Ukrajine, Poljske i Slovačke.
Rusini pretežno živi u zapadnoj Ukrajini (Transkarpatija), a ima ih ukupno oko 610.000, od toga u Ukrajini oko 560.000. U Evropi i svetu danas ima oko 1 500 000 Rusina. Prema popisu iz 2011. godine, u Vojvodini je živelo oko 15.000 Rusina. Najveći broj Rusina u Srbiji živi u Ruskom Krsturu. U Sremskoj Mitrovici danas živi oko 620 pripadnika rusinske nacionalne zajednice.
Rusini su u Srem počeli doseljavati još krajem XVIII veka, a intezivnije početkom XIX veka. Rusini su tokom takozvane prve migracije se naselili najpre u Bačku: U Ruski Krstur 1745. i Kucuru 1736. godine. U potrazi za boljim uslovima života i obradivom zemljom su prešli preko Dunava i naselili Srem. U Šid su se doselili 1803, Berkasovo 1828,1831, Bačince 1834. godine itd. Rusini druge migracije dolaze u Srem sto godina kasnije, odnosno u periodu od 1848. do 1880. godine i to iz Rusinske Makovice u Šaroškoj županiji- Bardejovski srez (Makovica – deo Hornjice severozapadno od Prešova uz greben istočnih Beskida i severozapadnih Karpata).
Rusini doseljeni tada u Srem poreklom su bili iz Bardejovskoh sreza, odnosno naselja: Bardejov, Malko, Kuro, Lavov, Kružljov, Luko, Bobljarka, Lenartov, Snakov, Carikov, Ljucina, Grabske, Goerlohov, Ruska Volja, Suha, Červenka, Goboltov, Petrovska Nova Ves itd. Razlozi za iseljavanje iz tih krajeva bili su siromaštvo, beda i glad koji su zavladali na ovim prostorima posle Mađarske revolucije 1848. godine.
Prvi tragovi krštenja Rusinske dece u Sremskoj Mitrovici se nalaze u matičnim knjigama rimokatoličke parohije sv. Dimitrija iz 1851. godine. Mitrovački Rusini u najvećoj meri potiču iz mesta Bardejova (Batfeld,Bartfa) u Šariškoj županiji. Manji broj potiče iz susednog sreza Gorlice, s druge strane Beskida, odnosno sa područja Galicije. Po popisu iz 1857. godine u Mitrovici je živelo 419 grkokatolika. Veće doseljavanje se dogodilo između 1869. i 1871. godine a zatim oko 1880. godine, kao i u periodu od 1895. i 1899. godine.
Porodična prezimena doseljenika bila su: Bednar, Berežnji, Besermenji, Bobaljik, Vančik, Vasiljčin, Veliki, Gburčik, Edelinski, Erdelji, Želem, Janoško, Jaščur, Kalata, Kolesnik, Koltko, Kost, Korim, Kuruc, Labaš, Labovski, Lompar, Manjko, Maftej, Mihalik, Mihaljko, Mišanji, Olejar, Pastirčik, Petrenj, Pituh, Potocki, Prokop, Rac, Roman, Rohalj, Rusin, Savko, Škrpan, Steranko, Streacenski, Fedorš, Ferenc, Fečko, Hančovski, Hladik, Grabanja, Cundra, Červenjak, Džmura, Švec, Ševčik, Štefanski i dr.
Ulice u koje su se Rusini naselili zvale su se: Ratarska (sada Vladimira Matijevića), Baštovanska (Tarasa Ševčenka) , Oborska (Miloša Obilića), ulica Sv. Roka (Petra Preradovića), Široka ulica, Vašarska itd.
Rusini su Grkokatolici a njima je biskup Štrosmajer dozvolio da se Služba Božija za njih održava u kapeli Sv. Roka na Rimokatoličkom groblju.
Grkokatoličku parohiju osnovao je vladika kir Ilija Hranilovič 1886. godine i za prvog paroha imenova o. Maksimilijana Reliča, dotadašnjeg kapelana u Ruskom Krsturu.
Grkokatolička crkva počela je da se gradi 10. septembra 1905. godine a završena je u aprilu 1906. a osveštana je na crkveni praznik Vaznesenje Gospodnjeg.
Rusini u Sremskoj Mitrovici su svoje kulturne aktivnosti oživeli 30-tih godina XX veka , sagradivši Rusinski dom sa čitaonicom u Ratarskoj ulici. U Sremskomitrovačkim novinama „ Sremski zemljororadnik“ je zapisano da je zemljište za gradnju Rusinskog doma kupljena od porodice Vančik 8. maja 1933. i da je građevinskom radnjom rukovodio Ilija Dimitrišin. Dom će biti završen i svečano otvoren u aprilu 1935. godine. U zadnjoj deceniji XX veka kulturni život Rusina u Sremskoj Mitrovici je zaživeo. Inicijatori, u ime Društva za rusinski jezik, književnost i kulturu iz Novog Sada, 1994. godine su bili Irina Papuga, predsednik društva i Havrijil Kolesar, sekretar Društva.
