Evropski centar za prevenciju i kontrolu bolesti (ECDC) prošle nedelje upozorio je na povećani rizik od bolesti koje prenose komarci u Evropskoj uniji.
Vrsta komaraca Aedes albopictus, poznati prenosnik virusa čikungunja i denga groznice, širi se dalje prema severu i zapadu Evrope, ističe ECDC. Andrea Amon, direktorka ECDC-a, poručila je da se poslednjih godina vidi geografsko širenje invazivnih vrsta komaraca, a na područja koja pre nisu bila zahvaćena u EU/EEA, piše N1 Zagreb.
“Ako se ovo nastavi, možemo očekivati više slučajeva, a možda i smrti od bolesti kao što su denga, čikungunja i Zika virusi, a pod određenim okolnostima, i od virusa Zapadnog Nila”, upozorila je Amon.
Prema podacima ECDC-a u toku 2022. godine zabeležena su 1133 slučaja zaraze i 92 smrtna slučaja od infekcije virusa Zapadnog Nila. Najviše slučajeva prijavila je Italija (723).
Groznica Zapadnog Nila
Najveći broj slučajeva zaraze virusom Zapadnog Nila prijavljuje se od jula do septembra.
“Većina zaraženih osoba je asimptomatska. U oko 20-40% zaraženih osoba javlja se bolest nalik gripu – povišena temperatura, glavobolja, umor, bolovi u mišićima, mučnina, ponekad osip na koži. Kod oko 1% zaraženih javlja se teški oblik bolesti koji zahvata središnji deo nervni sistema , pa se pojavljuju simptomi upale mozga i moždane kore i akutne mlitavosti”, navode stručnjaci.
Osobe starije od 60 godina s hroničnim bolestima i ljudi sa oslabljenim imunitetom su u većem riziku da razviju teži oblik bolesti.
Denga groznica
Glavni prenosnici ovog virusa su komarci vrste Aedes aegypti i Aedes albopictus, poznatiji kao azijski tigrasti komarac.
Većina obolelih osoba nema nikakve simptome.
Osobe s klinički razvijenom bolešću najčešće obole od blagog oblika – denga groznice koja se. Posle inkubacije od 4–7 dana (3-14), bolest se manifestuje naglim porastom temperature u trajanju od 2 do 7 dana u proseku, praćene glavoboljom, bolovima u očnim dupljama, bolovima u zglobovima i osipom.
U manje od 5% slučajeva može se javiti teži oblik bolesti u smislu hemoragijske groznice i šoka koji mogu imati smrtni ishod. Godišnje u svetu obole desetine miliona ljudi, a od umre oko 20.000 do 25.000 hiljada, uglavnom u dece.
Čikungunja
Virus prenose komarci vrsta Aedes aegypti i Aedes albopictus (azijski tigrasti komarac). Posle inkubacije od 4 do 8 dana (2-12) kod obolelih se javlja visoka temperatura, glavobolja, bolovi u mišićima i jaki bolovi u zglobovima. Polovina zaraženih razvija makulo-papularni osip koji se češće javlja kod dece. Moguća je pojava krvarenja iz desni i petehija po koži.
Kod 30 do 40% zaraženih mogu dugo ostati prisutni bolovi u zglobovima, ponekad godinama. Osobe starije od 65 godina i hronični bolesnici imaju veći rizik za razvoj teže kliničke slike. Trudnice koje razviju bolest u zadnjoj nedelji pred porođaj mogu preneti virus na plod.
U tropskim krajevima kod manjeg broja ljudi (pogotovo djece) može razviti teška hemoragijska temperatura ili denga sindrom šoka, koji može biti smrtonosan.