Minimalna penzija u Srbiji ove godine bez uvećanja iznosi 20.631 dinar, a najniža poljoprivredna penzija (takođe bez uvećanja) ove godine je 16.220 dinara.
Prema podacima PIO Fonda, u Srbiji ima 1.647.452 penzionera od kojih najveći deo (65,8%) čine korisnici starosne penzije dok 19,9% koristi porodičnu, a 14,3 invalidsku.
Dva uslova za odlazak u penziju su broj godina života i ostvaren radni staž. Takođe treba istaći da je najveći faktor, pored radnog staža, visina primanja jer od nje najviše zavise vaša primanja u starosti.
Šta je minimalna penzija i kako se određuje
Kako su nam objasnili iz PIO fonda, najniži iznos penzije pripada osiguraniku koji ostvari pravo na starosnu, prevremenu starosnu penziju, odnosno invalidsku penziju, ako mu je ta penzija manja od najnižeg iznosa penzije utvrđene Zakonom o PIO. Dakle, u tom slučaju država dodaje iznos razlike između realno obračunate penzije i zakonom utvrđenog najnižeg iznosa penzije.
“Takođe, osiguraniku koji je ostvario pravo na inostranu penziju pripada iznos u visini razlike do najnižeg iznosa penzije ako mu je iznos penzije, utvrđen po Zakonu o PIO, i inostrane penzije obračunate prema važećem deviznom kursu na dan ostvarivanja prava, manji od iznosa najniže penzije određene prema Zakonu o PIO”, saopštili su nam iz Fonda.
To znači da ukoliko je zbir domaće i inostrane penzije manji od najnižeg iznosa penzije, korisniku će se isplaćivati razlika do najnižeg iznosa. Zbir penzije koju prima iz inostranstva i one u Srbiji, iznosiće ukupno onoliko koliko je propisani najniži iznos penzije.
“Važno je napomenuti da je ova materija preciznije definisana bilateralnim međunarodnim sporazumima o socijalnom osiguranju, pa je nekim sporazumima propisano da se korisniku penzije ova razlika do najnižeg iznosa penzije isplaćuje samo ukoliko ima prebivalište na teritoriji Republike Srbije”, dodali su.
Ko ima pravo na minimalnu penziju
Najmanju penziju mogu da očekuju oni koji su radili za minimalac, a to su najčešće trgovci, krojači, ugostitelji, pomoćni radnici u proizvodnji, radnici u poljoprivredi i dr.
Iz PIO fonda su nam saopštili da iznos manji od najniže penzije može da pripada korisnicima porodične penzije, koji primaju određeni procenat penzije preminulog korisnika, ili onima koji primaju i inostranu penziju, pa im RF PIO isplaćuje srazmerni deo penzije za one godine staža osiguranja koji su stekli po domaćim propisima.
Kolika je trenutno minimalna penzija u Srbiji
Prema podacima PiO Fonda koji se odnose na avgust 2023. godine, prosečna penzija u Srbiji bez uvećanja iznosi 37.786 dinara.
Najniži iznos penzije u ovom trenutku iznosi 20.631 dinar u slučaju regularnih penzija i 16.220 dinara za poljoprivrednike.
Međutim, penzioneri mogu da primaju i iznos manji od najniže penzije – tako 205.023 penzionera prima manje od iznosa najniže penzije (ispod 20.631 odnosno 16.220 dinara). Primanja manja od 10.000 dinara ima 4,3% od ukupnog broja pezionera.
Penzionerima od oktobra sledi uvećanje penzija od 5,5 odsto, kao i dodatno povećanje od 1. januara 2024. koje će biti najmanje 14,6 odsto.
Nakon oktobarskog povećanja, najniži iznos penzije za oktobar iz kategorije zaposlenih i samostalnih delatnosti iznosi oko 21.766 dinara, iz kategorije poljoprivrednika 17.112 dinara.
Kako navodi PIO, prema Zakonu o penzijskom i invalidskom osiguranju, najniži iznos starosne, prevremene starosne i invalidske penzije utvrđen od 01. januara 2011. godine može da iznosi:
– 11.447,81 za kategoriju zaposlenih i samostalnih delatnosti
– 9.000,00 za kategoriju poljoprivrednika
Minimalna penzija u Srbiji sa 15 godina staža
“Hipotetički, ako bi neko tokom svih godina radnog staža primao minimalnu zaradu, sa 15 i 20 godina staža bi primao najniži iznos penzije propisan Zakonom o PIO, jer bi penzija u obračunu u oba slučaja bila niža od najnižeg iznosa”, saopštili su nam iz PIO fonda dodavši da ukoliko bi neko 40 godina primao minimalnu zaradu, u tom slučaju bi mu, po trenutnim parametrima, penzija bila iznad zakonom utvrđenog najnižeg iznosa penzije.
Poznato je da je za odlazak u penziju potrebno minimalno 15 godina radnog staža. Prema računici odrađenoj za Blic, ako je neko radio 15 godina za minimalac (40.020 dinara), u starosti ga očekuju primanja u iznosu od 8.848 dinara, ne računajući uvećanja.
Međutim, sa oktobarskim povećanjem svaki penzioner može očekivati oko 2.000 dinara više.
Minimalna penzija u Srbiji sa 20 godina staža
Kako dalje navodi Blic, ako je neko radio 20 godina za minimalac u starosti ga očekuje penzija od 11.862 dinara. Sa oktobarskim povećanjem od 5,5 odsto iznosiće 12.514 dinara.
Minimalna penzija u Srbiji sa 40 godina staža
Svi koji su 40 godina radili za minimalac mogu da računaju da će primati penziju od 23.596 dinara, koja će se nakon povišice popeti na 24.893 dinara.
Iznos poljoprivredne penzije 2023. godine
Poljoprivrednici čine 8,4 odsto od ukupnog broja svih korisnika penzija. Dakle 137.683 penzionera prima poljoprivredne penzije.
Prema podacima PiO fonda za avgust 2023, najniži iznos penzije za poljoprivrednike iznosio je 16.220 dinara (bez uvećanja) i ovaj iznos prima 96.618 poljoprivrednika, a iznos manji od toga njih 24.122.
Nakon povećanja od 5,5 odsto, najniži iznos poljoprivredne penzije će iznositi 17.112 dinara.
Najviša moguća penzija za poljoprivrednike sa 45. godina staža po važećem Zakonu iznosi oko 190.000 dinara, međutim prema poslednjim podacima ovaj iznos nije primio nijedan korisnik.
Minimalna invalidska penzija
Prema poslednjim podacima, u Srbiji trenutno ima 234.422 korisnika invalidske penzije, dakle oko 14,3 odsto od ukupnog broja. Prosečna invalidska penzija iznosi 34.950 dinara, a, kako smo pomenuli, minimalna penzija (bez povećanja, za sve vrste) iznosila je 20.631 dinar.
Invalidska penzija se određuje na isti način kao i starosna penzija, s tim što se prilikom obračuna uvećava i za dodati staž koji zavisi od navršenih godina života i pola osiguranika.
Ako je invalidnost prouzrokovana povredom na radu ili profesionalnom bolešću, penzija se obračunava prema penzijskom stažu od 40 godina.
Za određivanje visine invalidske penzije, ako je uzrok invalidnosti bolest ili povreda van rada, pri utvrđivanju ličnih bodova, dodaju se godine penzijskog staža od dana prestanka osiguranja, odnosno ukoliko je osiguranje prestalo pre dana utvrđene invalidnosti, u odnosu na dan utvrđene invalidnosti, tako što se:
1) osiguraniku mlađem od 53 godine života dodaje 2/3 penzijskog staža koji mu nedostaje do navršenih 53 godine života i 1/2 penzijskog staža koja nedostaje osiguraniku ženi od 53 godine života do navršenih 58 godina života, a osiguraniku muškarcu od 53 godine života do navršenih 63 godine života;
2) osiguraniku starijem od 53 godine života dodaje 1/2 penzijskog staža koja nedostaje osiguraniku ženi do navršenih 58 godina života, a osiguraniku muškarcu do navršenih 63 godine života.
Za određivanje visine invalidske penzije ženama, navršen staž osiguranja i penzijski staž uvećava se za 6%.
