Najstarija poznata karta Šida potiče iz 1783. g. i već tada je na njoj ucrtana današnja Školska ulica. U suštini narednih vek i po to i nije bila ulica nego sokak koji je spajao Veliki šor (danas ul. Cara Lazara), Crkveni šor (danas ul. Zmaj Jovina) i Donji šor (Sava Šumanović). Sokak je u najvećoj meri služio da omogući pristup crkvi, kpetaniji/kasarni i školi. Budući da je to sve do 1897. godine bio i jedini pristup školi onda je sokak logično tako i nazvan. Sokak je 1922. g. prolazom kroz portu spojen i sa Varoškim šorom (danas ul. Svetog Save).
Tokom celog 18. i prve polovine 19. veka školstvo u Šidu je bilo organizovano pri Srpskoj pravoslavnoj crkvenoj opštini. Kasnije će grkokatolička parohija otvoriti svoju veroispovednu školu, dok su deca rimokatoličke i jevrejske veroispovesti pohađala školu pri pravoslavnoj crkvenoj opštini.
Prva srpska veroispovedna škola i prva škola u Šidu, nalazila u objektu blizu crkve, na mestu današnjeg Vladičanskog dvora. Upravo na tom mestu je 1787. g. sagrađen prvi namenski školski objekat. Budući da je taj objekat vremenom propao, 1858. g. je doneta odluka da se sagradi novi objekat.
Istovremeno su neke kuće na samom početku Crkvenog šora otkupljene od strane crkve za učiteljske stanove.
Tokom 1870. g. crkva je za potrebe muške osnovne škole otkupila staru kapetaniju/kasarnu. Na tom mestu je 1889. g. sazidala novu mušku osnovnu školu. To je danas objekat poznat kao „crkvena sala“.
Šidsko poglavarstvo je 1907. g. donelo odluku da se proširi opšta narodna škola sa još dva odeljenja. Kraljevska kotarska oblast u Šidu je odobrila ugovor između crkvene opštine i poglavarstva o gradnji nove škole. Tokom 1910. g. pristupilo se rušenju stare škole a nova škola, današnji Vladičanski dvor, završena je 1911. g. Objekat je još jednom proširivan 1934. g.
Nakon osnivanja Više građanske škole u Šidu, Nikola Kerešević i Rada Zatezalo podneli su molbu crkvenoj opštini da ona od svojih nekretnina sagradi zgradu za potrebe novootvorene škole. Septembra 1922. godine doneta je odluka da se škola po nacrtima Jovana Radosavljevića sagradi na tzv. Piketu. Leta 1923. godine ta škola je konačno završena i to je ona zgrada stare građanske škole koja je kasnije srušena zbog izgradnje novog objekta DDOR-a.
Nakon završetka Drugog svetskog rata, crkvena opština je nastavila da izdaje školske zgrade gradu sve do njihove konačne nacionalizacije. Od 1957. godine Osnovnoj školi „Branko Radičević“ se izdavao objekat u Školskoj 2, a Osnovnoj školi „Filip Višnjić“ objekat u tadašnjoj ulici Milana Žeželja 10 i Zmaj Jovinoj 1.
Tako je sokak vremenom postao ulica dobijajući svoje objekte. Školske objekte koje je gradina crkva uz pomoć građana Šida.
Školska ulica je ostala “školska” sve do danas budući da se u objektu prvobitno muške osnovne škole građene 1889. g. danas nalazi Osnovna škola “Jovan Jovanović Zmaj”.
Foto: Školska ulica (sokak) na kartama iz 1783. i 1860-ih, satelitski snimak trenutnog stanja i pogled na ulici iz pravca Spomen-kuće Save Šumanović koji je naš umetnik ovekovečio na delu Šid u zimu.
Autor: Radovan Sremac
