Naoružanje jedinica NOVJ u operacijama za oslobađanje Sremske Mitrovice u Drugom svetskom ratu, 2. deo (FOTO)

Za podršku pešadijskih jedinica u borbi sa neprijateljskim vozilima, pre svega tenkovima, kao i bunkerima i drugim utvrđenim objektima, jedinice Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije u Sremu, raspolagale su sa priličnim brojem britanskih protivoklopnih bacača PIAT kalibra 83 mm, zvanih popularno „Džon Bul“ koji su intezivno korišteni. Za protivoklopnu borbu, dobijene su i sovjetske protivtenkovske puške PTRS-41 i  PTRD-41 kalibra 14,5 mm.

Takođe su korišteni u manjem broju i minobacači različitog porekla, kalibra 81/82 mm. (nemački, italijanski, jugoslovenski, sovjetski) kao i laki britanski minobacači od 2 inča (51 mm.) Dobijen je i određeni broj sovjetskih teških minobacača M-38 i M-43 kalibra 120 mm.

Foto: Branislav V. Stanković, Ručna bomba F1 Sovjetske armije, Zbirka Muzeja Srema

Ručne bombe uglavnom su bile jugoslovenskog – M-35 i M-38 odbrambene i ofanzivne, takozvane „Kragujevke“ i britanskog porekla – Mils No36. Zatim su korištene i različite trofejne nemačke ručne bombe, uglavnom „Steilhandgranate 24“ i „Eihandgrante 39“a nešto kasnije i sovjetske ručne bombe F-1, RGD-5 i RGD-33.

Artiljerija koju je Crvena armija stavila na raspolaganje NOVJ u cilju vatrene podrške, sastojala se od protivtenkovskih topova kalibra 45 mm. i 57 mm. Poljskih topova kalibra 76 mm. Zatim nekoliko baterija haubica kalibra 122 mm. i  152 mm. i višecevnih raketnih bacača Kaćuša BM-8 i BM-13 kalibra 132 mm.

Prema sovjetskoj vojnoj doktrini, artiljerija se delila na protivoklopnu sa topovima M-42 kalibra 45 mm. i  M-43 (ZIS-2) kalibra 57 mm. Zatim, na „pukovsku artiljeriju“ u koju su spadali laki topovi kalibra 76 mm. M-27 i M-43. Dalja podela je išla na takozvanu „divizijsku artiljeriju“ u koje su činila teža artiljerijska oruđa kalibra 76 mm. M-39 i M-42  (ZIS-3) i dalekometni top M-31/37  kalibra 122 mm. Zatim haubica M-38 kalibra 122 mm. i top-haubica M-37 kalibra 152 mm. Sva artiljerija je bila pod direktnom sovjetskom komandom a dejstvovala je na zahtev štaba NOVJ.

Foto: Wikipedia, jedinice NOVJ sa PVO na frontu u Sremu

Jedan manji broj artiljerijskih oruđa posedovali su od ranije i partizanske jedinice. To su bili uglavnom laki protivtenski topovi kalibra 37 mm, različitog porekla i sistema (nemački, italijanski, čehoslovački i jugoslovenski).

Pred sam napad na Sremsku Mitrovicu, jedinicama NOVJ stavljeno je na raspolaganje i pod direktnu komandu štaba NOVJ, nekoliko baterija sovjetskih artiljerijskih oruđa. Ove baterije delovale su samostalno i nezavisno od artiljerije Crvene armije dodeljene NOVJ za vatrenu podršku.

Crvena armija pružala je i protivazdušnu zaštitu. U tu svrhu raspolagala je sa teškim mitraljezima DŠK – 38 kalibra 12,7 mm. i lakim automatskim protivavionskim topovima M-40 kalibra 25 mm. i M-39 kalibra 37 mm.

Tešku protivavionsku artiljeriju pretstavljali su poluautomatski topovi M-38 kalibra 76 mm. i M-39 kalibra 85 mm.