Naoružanje nemačkih i kvinsliških formacija u operacijama za oslobađanje Sremske Mitrovice 1. novembra 1944. godine, 2. deo (FOTO)

Foto: Ustaška uniforma, Zbirka Muzeja Srema

Po oslobodjenju Beograda, 20. oktobra 1944. godine, Nemci da bi omogućili izvlačenje svojih divizija sa Balkanskog poluostrva, očajnički su nastojali da zadrže Sremsku Mitrovicu i zapadni srem. Dovoljno je reći da je na tom prostoru bilo koncentrisano 30.000 okupatorskih vojnika, Nemaca, ustaša, nedićevaca i ostalih saveznika okupatora.

U blizini grada kao i u neposrednoj okolini nalazilo se i nekoliko hiljada vojnika zloglasne 13 SS divizije, potom baterije protivtenkovskih i protivavionskih topova.

Dobro naoružane jedinice okupatora očajnički su činile sve kako bi zadržali nadiruće partizanske i sovjetske vojske.

Teže pešadijsko naoružanje kojim su raspolagali vojnici nemačke i savezničkih im vojski sastojalo se od mitraljeza i puškomitraljeza MG34, MG34, MG15 i Maksim MG08/15 kao čehoslovačkih puškomitraljeza Zbrojovka VZ26, VZ27 i VZ37 i teških mitraljeza VZ53.

Foto: Branislav V. Stanković, nemački mitraljez MG 42, Zbirka Muzeja Srema

Standarne nemačke ručne bombe bile su „Steilhandgranate 24“ i „Eihandgrante 39“ koje su uglavnom i upotrebljavane. Uključujići i upotrebu različitih ručnih bombi iz ratnog plena, naročito Kraljevine Jugoslavije.

Za podršku pešadije, neprijateljske jedinice raspolagale su sa minobacačima GrW34 kalibra 81 mm. i GrW 38 kalibra 120 mm. Mada se u dokumentima ne pominje, realno je pretpostaviti da se raspolagalo i sa ručnim bacačima „Pancer faust“ i „Pancer šrek“ za protivoklopnu borbu.

U okolini Sremske Mitrovice i u samom gradu postavljen je popriličan broj protivoklopnih i protivavionskih topova, takodje različitih modela. Protivoklopni topovi su uglavnom modela PAK38 kalibra 50 mm. i PAK40 kalibra 75 mm.

Foto: Naoružanje nemačke vojske i ustaša, Zbirka Muzeja Srema

Protivavionski topovi bili su laki, automatski FLAK38 kalibra 20 mm. i FLAK43 kalibra 37 mm. Zatim, srednji FLAK41 kalibra 50 mm. kao i poluautomatski, teški  FLAK18/41 kalibra 88 mm. odnosno FLAK38 kalibra 105 mm.

Foto: By Bundesarchiv, Bild 101I-635-3999-24 / Walther / CC-BY-SA 3.0, CC BY-SA 3.0 de, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=5413157

Veliki broj modela artiljerijskih oruđa u nemačkom naoružanju ne daje nam mogućnost da tačno utvrdimo koja su od njih i korištena na teritoriji Sremske Mitrovice u borbenim dejstvima protiv NOVJ i Crvene armije, međutim u dokumentima se pominju neki kalibri na osnovu kojih možemo da orjentaciono pretpostavimo koji je model u pitanju.

Tako je vrlo verovatna upotreba artiljerijskih oruđa koja su pripadala pešadiji i služila za njenu podršku. To su bili modeli IG18, IG37 i IG42.  Kalibar ovih topova bio je 75 mm. a odlikovali su se malom sopstvenom težinom i mobilnošću. Takođe je verovatna upotreba i oruđa IG33 kalibra 150 mm. koje je bilo najsnažnije u svojoj klasi.

Od ostalih artiljerijskih oruđa koja su korištena, navode se topovi, haubice i čak jedan merzer. Najverovatnije je reč o topovima FK38 kalibra 75 mm. kao i haubicama LeFh18/40 kalibra 105 mm.

Foto: By Dawson (Sgt), No 2 Army Film & Photographic Unit – http://media.iwm.org.uk/iwm/mediaLib//47/media-47369/large.jpgThis photograph NA 8065 comes from the collections of the Imperial War Museums., Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=25291015

Gotovo sigurna je upotreba i artiljerijskih oruđa sistema Škoda iz ratnog plena jugoslovenske vojske, različitih modela i kalibra, kojima su raspolagale ustaše i domobrani.

Tenkovske jedinice su takođe korištene u borbenim dejstvima u bližoj i daljoj okolini Sremske Mitrovice. Pored službenih tenkova nemačke vojske Pancer I, II, III i IV upotrebljavani su i tenkovi iz ratnog plena koji su posle kapitulacije jugoslovenske vojske uvršetni u naoružanje okupacionih trupa. Ovi tenkovi i tankete bile su čehoslovačkog i francuskog porekla – zastareli tenkovi Reno FT i Reno-Kregres M-28, i nešto moderniji tenkovi Reno R35 i tankete ŠiD T-32 i ŠiJ M-38.