Njegoš: “Blago tome ko dovijeka živi, imao se rašta i roditi.”

Na današnji dan 1813. godine, u Njegušima je rođen Petar II Petrović Njegoš, crnogorski vladika, filozof i državnik, epski pesnik, autor „Gorskog vijenca“. Vladika Petar Prvi, njegov stric, proglasio ga je za svog naslednika i 1831. Njegoš se zakaluđerio i primio upravu nad Crnom Gorom. Dve godine kasnije je zavladičen u Petrogradu. Modernizovao je društvo, podizao škole, osnivao sudove, pravio puteve, uveo porez.

U 37. godini života se razboleo od tuberkuloze i ubrzo umro. Po sopstvenoj želji sahranjen je na Lovćenu.Kao državnik postavio temelje moderne crnogorske države, ustanovio izvršnu vlast i Senat, organizovao sudove, uveo poreze.

Zalagao se za oslobođenje i ujedinjenje svih Srba, a ostao je upamćen kao veoma harizmatična i markantna ličnost srpske istorije i duboko prosvetljena misaona figura.

Za njegove vladavine osnovana prva štamparija u Cetinju 1834. i podignuta prva škola. U književnoj baštini ostavio i ep „Luča mikrokozma“, dramu „Lažni car Šćepan Mali“, pesme.

Podsećamo na najbolje izreke ovog velikog pisca:

– “Čašu meda jošt niko ne popi, što je čašom žuči ne zagrči; čaša žuči ište čašu meda, smiješane najlakše se piju.

– “U dobru je lako dobar biti, na muci se poznaju junaci!”

– “Ćud je ženska smiješna rabota! Ne zna žena ko je kakve vjere, stotinu će promijenit vjerah da učini što joj srce žudi.”

– “Ko na brdo ak’ i malo stoji, više vidi no onaj pod brdom.”

– “Oči zbore što im veli srce.”

– “Teško zemlji kuda prođe vojska.”

– “Tvrd je orah voćka čudnovata, ne slomi ga, al’ zube polomi.”

– “Svak’ je rođen da po jednom umre, čast i bruka žive dovijeka.”

– “Bez muke se pesma ne ispoja, bez muke se sablja ne iskova.”

– “Blago tome ko dovijeka živi, imao se rašta i roditi.”

– “Vuk na ovcu svoje pravo ima, ka’ tirjanin na slaba čo’eka, al’ tirjanstvu stati nogom za vrat; dovesti ga k poznaniju prava, to je ljudska dužnost najsvetija!”

– “Kome zakon leži u topuzu, tragovi mu smrde nečovještvom.”

– “Slavno mrite, kad mreti morate.”

– “Svijet je ovaj tiran tiraninu, a kamoli duši blagorodnoj.”

– “Zdravo tvoja glava na ramena, ti ćeš pušku drugu nabaviti, a u ruke Mandušića Vuka, biće svaka puška ubojita.”