Danas su vernici u obavezi da strogo poste i uzdržavaju se od veselja i proslava.
Pravoslavni vernici danas obeležavaju Veliki petak, dan sećanja na stradanje Hristovo.
Vernici su danas u obavezi da strogo poste i uzdržavaju se od veselja i proslava.
Na današnji dan se ništa ne radi u polju, a ni po kući.
Jedan od običaja je da se danas u crkvama i hramovima iznosi Hristova plaštanica.
Šta je plaštanica?
Plaštanica je platno sa izvezenim ili naslikanim Hristovim telom neposredno posle skidanja sa krsta. Takođe, na plaštanici se nalazi i predstava Hristovog skidanja s krsta i polaganja u grob, kao i predstava Bogorodice, Josifa, Nikodima i evanđeliste Jovana.
Originalna plaštanica Gospoda Isusa Hrista je platno satkano od lana s primesama pamuka. U nju su učenici Gospodnji zajedno sa Josifom Arimatejskim zavili telo Isusa Hrista odmah po njegovom skidanju s krsta.
Predanja kažu da su je hrišćani tajno čuvali sve dok nisu prestali progoni.
Razvoj plaštanice je prilično složen i dovodi se u vezu sa razvojem vozduha, velikim vhodom i večernjom službom Velikog petka. Vozduh je platno koje je simbol pokrova u koji su Josif i Nikodim uvili telo Hristovo.
U njega je uvijano jevanđelje i sveštenik ga je iznosio prislonjeno na grudi ili na ramenu, dok su se pojale stihovnje stihire večernje Velikog petka, i polagao ga na sto u sredini hrama gde mu se narod poklanjao do kraja jutrenja Velike subote.
Nakon ophoda oko hrama, plaštanica se polaže na svečano ukrašen sto sa gerlandama, a vernici se klanjaju i celivaju je. Zatim se klečeći provlače ispod stola, u veri da će tako cela godina, do narednog Vaskrsa, proteći zaštićena blagoslovom raspetog Hrista.
Plaštanica se iznosi u toku pojanja stihira na večernjem bogosluženju Velikog petka i polaže se uvek zajedno sa jevanđeljem na sredinu hrama na poseban sto.
Tada je na jutrenju Velike subote, na trisvetom velikog slavoslovlja, koje se pojalo sporo, jevanđelje obnošeno u litiji i polagano na svetu trpezu koja simbolično predstavlja grob Hristov.
